Welkom
Tijdschrift Zone bevat artikelen over thematisch spelend en onderzoekend leren met jonge kinderen. Docenten beschrijven hun ervaringen en hoe ze hier zelf vorm aan geven op school. Er worden boeken gerecenseerd die over dit onderwerp verschijnen. En er is aandacht voor recente wetenschappelijke inzichten en actualiteiten die aansluiten bij spelend en onderzoekend leren.

Bekijk hier alle interviews
Word abonnee
Bekijk hier de optiesRedactie
Neem contact op met de redactieIk zie, ik zie wat jij niet ziet
Tina van der Linden
Tina van der Linden laat in dit artikel beeldend zien op welke wijze zij haar onderwijs ontwerpt en vormgeeft vanuit vragen die bij haar opkomen.
De leerkracht op onderzoek
Monique Volman
Onderzoek is een buzz word in onderwijsland. Niet lang geleden waren leerkrachten nog vooral object van onderzoek. Nu wordt er veel heil verwacht van onderzoek door leerkrachten zelf en is een onderzoekende houding voor leerkrachten een beroepsvereiste.
Zorgen, dat ligt voor de hand…
Janneke Hagenaar
Peuters steken hun handen uit de mouwen, ze zorgen voor dieren en werken in de natuur. Echte activiteiten zijn vaak heel dichtbij, laat je oog er maar eens op vallen.
Kriebelbeestjes. Een taalrijk onderzoeksthema in groep 3
Wil Dirks-van Nus
Het voorjaar is in aantocht. De kinderen uit groep 3 van CBS Ackerweide vinden slakken in de klimop op het schoolplein en zoeken voortdurend naar spinnen in de heg. Een prima aanknopingspunt voor het nieuwe thema ‘Kriebelbeestjes’.
Boeksignalering
Worteltjes groeien niet in plastic zakjes bij de supermarkt… Samen een speelomgeving creëren
Janke Wagenaar
Na een prachtig nieuw schoolgebouw willen de kinderen en leerkrachten van OBS De Hobbitstee in Leerdam ook een mooie en uitdagende speelomgeving.
Van onkruid tot ontdektuin
Eva Kaptein
Basisscholen De Achthoek en de Piet Hein in Amsterdam hebben samen een ontdektuin ingericht. De kinderen onderhouden de tuin.
Spel en taal begeleiden in Startblokken met de vijf didactische impulsen
Isabelle Vingerhoets
In de boeken van de OGO-reeks en in Zone wordt vaak gesproken over de vijf didactische impulsen. Wat zijn die impulsen precies en hoe zien ze eruit in een peuter- of kleutergroep?
Permacultuur en schoolpleinen
Kees Geljon
Kees Geljon laat zien dat het schoolplein tal van mogelijkheden biedt. Hij gaat hierbij uit van permacultuur, dat op duurzaamheid gerichte samenwerking tussen mens en zijn omliggende natuur tot doel heeft.
Natuurlijke leeromgeving geeft ruimte aan onderwijs
Sophie Sliepen
In gesprekken en vakliteratuur over leren en leerprocessen lijkt het vooral te gaan over de ‘wat’ en ‘hoe’ vragen. Wat is leren precies? Hoe verlopen leerprocessen? Hoe kunnen we dit proces bij kinderen ondersteunen? ‘Waar’ vragen kom ik minde
Gouden momenten op de Goudse pabo
Willemieke de Jong
In het derde pabo-jaar bij de specialisatie jongere kind, staat op hogeschool Driestar Educatief gedurende drie perioden Ontwikkelingsgericht Onderwijs centraal.
De tuin als inspiratiebron, het hele jaar door
Willeke Westerlaken
Na een klacht over een kaal stuk grond gaan de kinderen van groep 1-2 van De Schakel in Nieuw Lekkerland aan de slag. Ze maken plannen om een tuin in te richten, kopen planten en beplanten de grond. Ook daarna blijven de kinderen actief in hun tuin.
NME op een dorpsschool, natuurlijk het hele jaar rond!
Femke Steegstra
Op basisschool Albronda in Kiel-Windeweer is natuur- en milieueducatie geen apart schoolvak, maar geïntegreerd in de dagelijkse praktijk. Femke Steegstra laat zien hoe haar school dit vormgeeft, het hele jaar rond.
Zorgen voor de wereld. Natuur- en milieueducatie vanuit ontwikkelingsgericht perspectief
Bert van Oers
In dit artikel beschrijft Bert van Oers het belang van de deelname van kinderen aan deze betekenisvolle zorgactiviteiten.
Boeksignalering
Peuters en boeken: Kleine Muis zoekt een huis
Bea Pompert en Hanneke Verkleij
Peuters nemen een duik in de literaire wereld van een kleine muis die op zoek is naar een groter hol via het boek ‘Kleine Muis zoekt een huis’ van Petr Horácek.
Toetsen in Ontwikkelingsgericht Onderwijs
Bea Pompert
Schoolbesturen besluiten vaak om Citotoetsen in te voeren. Maar meten die toetsen wel wat we beogen te meten? Zijn er ook alternatieven die beter aansluiten bij Ontwikkelingsgericht Onderwijs?
Werken met symbolen
Nelleke Steunebrink
Het werken met symbolen in een koffertje vol sfeer is ontstaan op De Vlaamse Reus in Amsterdam, doordat de leerkrachten behoefte kregen het pedagogisch klimaat in de klas en op school zichtbaar te maken voor kinderen, ouders en collega’s.
Kijk naar de sterren en luister naar de wind. Rouwverwerking bij kleuters
André Weijers
Sommige activiteiten zijn niet te plannen. Wat kun je bijvoorbeeld doen als een ouder van een kind in je groep overlijdt? André Weijers beschrijft hoe je bij de verwerking hiervan in de groep gebruik kunt maken van metaforen en rituelen.
“Lukas, jij kassa zijn?” Het opbouwen van goede interacties met kinderen
Isabel Peters
In de reeks ‘Omgaan met verschillen’ dit keer aandacht voor interactie. Isabel Peters laat met praktijkvoorbeelden zien hoe je door aandacht te schenken aan verschillende lagen in de interactie vorm kunt geven aan ontwikkelende gesprekken met leerling
Lezen is praten van papier. Betekenisverlening als motor van goed
Dorian de Haan
Recente onderzoeken tonen aan wat van belang is in ‘evidence based’ leesonderwijs. Kees Vernooij heeft aan de hand daarvan een aantal kenmerken van effectief leesonderwijs vastgesteld. Zijn conclusie: gebruik een aanvankelijk leesmethode.
Valt er hier iets uit te zoeken? Hoe culturele kennis een plek krijgt in de onderbouw
Barbara Nellestijn
Kennis ontstaat doordat mensen tegen problemen aanlopen en daarvoor oplossingen bedenken in de vorm van instrumenten en manieren van denken. Hoe breng je al die kennis over aan de kinderen in je groep?
Boeksignalering
De rol van kennis in OGO. Kennis en (bestaans)zekerheid
Wim Wardekker
De roep om overdracht van kennis en vaardigheden wordt steeds groter. Alleen zo zou de kwaliteit van het onderwijs kunnen verbeteren. Wim Wardekker schrijft over de rol die kennis speelt in de samenleving en binnen Ogo.
Als een kip zonder kop
Tonny Bruin
De directeur legt zijn mededelingenblad keurig neer enlegt zijn pen precies ernaast. Er valt een korte stilte. Dan zegt hij: “Ik heb een mededeling die niet op de agenda staat.
Boeksignalering
‘Ônger de panne’ Een cultuur-dialectproject
Susan Janssen
Susan Janssen,leerkracht van groep 3, heeft een idee om schoolbreed in verschillende thema’s de omgeving te gaan verkennen. De leerlingen van haar groep werden in de grotten echte nachtdieren.
OGO én een meetlat: een schoolportret van basisschool Drakensteyn
Martine van der Pluijm
Taal is een speerpunt van politiek, beleid en onderwijs. Basisschool Drakensteyn uit Enschede participeert in een landelijke taalpilot. Hoe vertaalt deze school het landelijk beleid naar hun OGO-praktijk en wat is de winst?
Bart Blik vergadert. Het leren in rollen in de bovenbouw
Kristien de Jong en Hanneke Plaizier
Een eigen bedrijf runnen in groep 8, hoe ziet dat eruit? Wie doet wat binnen zo’n bedrijf en wat leer je hiervan? Op Basisschool Oostelijke Eilanden krijgen groepjes kinderen een microkrediet van twintig euro om een recyclebedrijf te starten.
Lezen, lezen, lezen. Speerpunten uit het onderzoek van Adriana Bus
Tonny Bruin, Isabel Peters
Adriana Bus, hoogleraar orthopedagogiek aan de Universiteit Leiden doet al vele jaren onderzoek naar het leesproces van kinderen. Wat betekent haar werk voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs?
OGO-leerkracht worden in de pietenwerkplaats. De OGO-aanmoedigingsprijs 2009
Nicole Steeghs
Tijdens de OGO-conferentie op 4 maart jl. is de OGOaanmoedigingsprijs toegekend aan Nicole Steeghs, student aan pabo De Kempel in Helmond. Zij deed haar eindstage in groep 3 van een OGO-school in Oirlo.
Hoe betrekken we ouders bij het onderwijs?
André Weijers en Frea
School en ouders zijn elkaars partners in het bevorderen van de ontwikkeling en leerprestaties van kinderen. Samenspraak en samenwerking tussen beide partijen zijn daarom belangrijk.
Het themaspel. Een belangrijke impuls voor spelontwikkeling en woordenschatuitbreiding
Geri Arentsen en Anneke Bontekoe
Om nog meer aan te sluiten op de spelontwikkeling en woordenschatuitbreiding van kinderen zijn de leerkrachten van de P.J. Troelstraschool, onder leiding van spelbegeleider Geri Arentsen, gestart met het themaspel.
Taal, toneel en kunst. Kijken naar kunst en dan: spelen maar!
Esther de Koning en Liesbet Bool
TET-lessen (Taal en Toneel) zijn spel-, kunst- en taallessen in één. Door te kijken naar kunst, hierover uit te wisselen en naar aanleiding daarvan (eigen) verhalen te spelen, ontwikkelen kinderen zowel spel-, taal- als sociale vaardigheden.
Waar gaan jouw ogen naar toe? Kunstzinnige vorming in Ontwikkelingsgericht Onderwijs
Lieke Roof
Hoe ontwikkel je kunstzinnige vorming bij leerlingen? Lieke Roof beschrijft aan de hand van praktijkvoorbeelden drie punten die daarbij van belang zijn.
Het Ontwikkelingsvolgmodel. Géén volgsysteem voor OGO
Lorien de Koning
Het Seminarium voor Orthopedagogiek ontwikkelde het Ontwikkelingsvolgmodel (OVM) voor kinderen van nul tot dertien jaar. Dit volgsysteem is niet gebaseerd op toetsing, maar op observaties door de leidster of leerkracht in dagelijkse situaties.