Welkom

Burgerschapsvorming beoogt een betere samenleving door meer betrokkenheid en integratie. Maar hoe bereik je dat? Barbara Nellestijn laat aan de hand van een aantal kernconcepten zien wat ontwikkelingsgericht burgerschap in de praktijk inhoudt.

In het artikel bespreken de auteurs de achtergronden van de recente aandacht voor burgerschapsvorming en laten zij zien dat het voor ontwikkelingsgerichte scholen al veel langer vanzelfsprekend is om met burgerschapsvorming bezig te zijn.

Het was een aantal jaren geleden, wij moesten voor onze dochter een keuze maken voor een basisschool. Dat was niet makkelijk. In onze buurt stonden scholen die werkten volgens de visie van Ogo, Daltononderwijs, Montessori-onderwijs, Jenaplan.

Onder de titel Exploring Vygotsky’s Ideas: Crossing Borders kwamen meer dan 750 ontwikkelaars, onderzoekers, opleiders en nascholers uit zo’n 50 landen bijeen om nieuws uit te wisselen op het terrein van opvoeding en onderwijs aan jonge kinderen.

De leerkrachten van de groepen 3 tot en met 8 oriënteren zich vanuit de kernactiviteit lezen-schrijven op Ogo. Zij ontwerpen en begeleiden betekenisvolle leesschrijfactiviteiten rondom interessante mini-thema’s, zoals ‘Valentijnsdag'.

Hoe is Ontwikkelingsgericht Onderwijs in Nederland ontstaan? Waar komt het vandaan en welke theorieën liggen eraan ten grondslag?

De periode tussen kerst- en krokusvakantie is voor leerlingen in groep 8 een spannende periode. Ze bezoeken open avonden van scholen in het voortgezet onderwijs, krijgen adviesgesprekken en kiezen uiteindelijk een school waar ze naartoe willen.

Ondanks de brede zorg die Ontwikkelingsgericht Onderwijs biedt zullen er echter kinderen zijn die niet goed tot lezen komen in groep 3 en 4. Wat doe je met deze kinderen? Isabel Peters heeft hiervoor de verdiepingsaanpak ontwikkeld.

Op basisschool de Boemerang in Purmerend wordt hard gewerkt aan de doelgerichtheid van het taalonderwijs. Bij interessante thema’s komt het taalonderwijs functioneel aan bod. De betrokkenheid op de inhoud van het thema zorgt voor meer zin in taal.

De Inspectie benadrukt dat scholen een beredeneerd en doelgericht aanbod moeten hebben. Hoe doen we dat binnen Ontwikkelingsgericht Onderwijs? En hoe registreren we dat?

Wat heb je als je Bert van Oers, Micha de Winter en Jo Hermanns bij elkaar zet? Ideaal jeugdbeleid! Maar er is geen politicus die verder kijkt dan een elektronisch kinddossier met alarmsignalen of een centrum voor jeugd en gezin.

Waarom verwerft het ene NT2-kind de Nederlandse taal sneller dan het andere? Sylvia Bacchini, docent Nederlands/NT2 aan Hogeschool InHolland, laat zien dat gedeelde aandacht hierin van groot belang is.

Een veranderingsproces op school slaagt alleen als het de coördinator van dit proces lukt zichzelf én alle betrokkenen deelgenoot te maken. De auteurs beschrijven hoe ze met hun cursus coördinatoren opleiden om schoolontwikkeling te begeleiden.

In groep 3 van de Willibrordschool staat een bijzondere stoel in de oogartspraktijk. Na het thema ‘Het oog’ besluit de leerkracht, Sanne van der Linden, dat ze hiermee een nieuw thema zal starten.

Een jaar geleden heeft de Inspectie van het Onderwijs een brochure uitgegeven: Iedereen kan leren lezen. De brochure bevat een overzicht van aandachtspunten voor het onderwijs in technisch lezen die tot doel hebben het leesonderwijs te versterken.

Hoe maak je met 75 leerlingen een afscheidsavond waarbij alle leerlingen het gevoel hebben een wezenlijke bijdrage te hebben geleverd aan de uitvoering?

Hoe breng je taalvaardigheid van kinderen in beeld? Mariëlle Poland, promovendus Onderwijspedagogiek aan de Vrije Universiteit Amsterdam, heeft een nieuwe manier ontwikkeld om dit te toetsen.

Een nieuw schooljaar, nieuwe gezichtjes in groep 3. Veel verschillende kinderen en tegelijkertijd bij deze kinderen veel verschillen in leesontwikkeling.

Op 23 maart keek ik naar het Jeugdjournaal. Er was een item over een Daltonschool; over hun splinternieuwe schoolplein. Er staan SmartUs toestellen, een primeur in Nederland. Dit zijn toestellen die beweging, ICT, techniek en educatie integreren.

De groepen 1-2 op ’t Schrijverke in Den Bosch werken altijd een periode van zes weken met een bepaald thema. Al enige tijd heeft de school als speerpunt techniek. Ouders ondernemen met groepjes kinderen verschillende technieklessen.

Tijdens het meespelen kun je als leerkracht diverse impulsen inzetten. Door de spelactiviteit te verbreden, komen kinderen in aanraking met allerlei lees-schrijf en reken-wiskundeactiviteiten. Maar hoe doe je dat, spelactiviteiten verbreden?

In de Amsterdamse Spaarndammerbuurt komen elke dag bussenvol toeristen. Maar de kinderen die daar wonen hebben geen idee wat er voor bijzonders is aan hun buurt. Saskia van Oenen interviewt Jorie Wieriks, schoolbuurtwerker, over haar architectuurproject.

Op basisschool Het Ruimteschip in Hoogezand hebben enkele jongens van groep 5 en 6 buiten telkens ruzie. Adjunct-directeur Veronica Stege denkt na over oplossingen waarbij de kinderen zich medeverantwoordelijk gaan voelen voor het gebeuren op het plein.

Mariëlle Poland, promovendus aan de Vrije Universiteit Amsterdam, doet onderzoek naar de effecten van leren schematiseren in de kleuterklas op leerresultaten en -processen in groep 3.

In de bovenbouw leren kinderen onderzoeken. Maar hoe pak je dat aan? Bianca Oterdoom onderzoekt in haar groep 7 hoe kinderen meerdere bronnen kunnen inzetten voor het beantwoorden van onderzoeksvragen.

In groep 6-7 van basisschool Drakensteyn in Enschede is het idee ontstaan om een actie te organiseren voor kinderen in Afrika. Leerkracht Inette Schut laat zien hoe zij daar onderzoek aan verbindt en de kinderen leert om goede vragen te stellen.

Veel scholen steunen charitatieve instellingen en zamelen daar regelmatig geld voor in. Bianca Koomen van basisschool St. Wulfram laat zien dat kinderen hier een grote rol in kunnen spelen.

In dit artikel laat Marian Blankman, docent aardrijkskunde, zien hoe leerkrachten verschillende inhoudelijke en didactische hulpmiddelen kunnen gebruiken bij de uitwerking en voorbereiding van een thema.

Naast juf ben ik ook moeder. Ik breng mijn kind naar school en ben daar alleen moeder. Dat probeer ik tenminste. De school is een heel gewone dorpsschool. In de schoolgids staat dat er in de onderbouw gewerkt wordt met Basisontwikkeling. Dat gaf hoop.

Leerlingen van groep 7 en 8 vragen om een andere attitude van hun leerkracht dan leerlingen in de onderbouw; hun autonomie is in de tussenliggende jaren gegroeid. Hoe sluit je daar bij aan als een keuze gemaakt gaat worden voor het voortgezet onderwijs.

Er wordt wat afgepraat over de overgang van groep 2 naar groep 3. Ouders zijn bezorgd over hun kinderen en scholen willen verantwoorden waarom kinderen nog steeds doubleren. Waar gaat het eigenlijk over? Ligt het aan de kinderen of aan de school?

Tijdens de conferentie van De Academie in november van het vorige jaar hield Michiel van Dijck een enthousiaste inleiding over het veranderingsproces: wat betekent het voor het team, voor ouders en voor de directie?

Een vast onderdeel van de OGO conferentie is het wetenschapsplein. Hier vertellen (oud)studenten over onderzoek dat zij tijdens hun studie hebben gedaan.