Welkom

We vroegen ons af of reken-wiskundeactiviteiten wel genoeg aan bod komen en of we, zoals we nu werken, wel op een goede manier bezig zijn. Hoe weten we dat zeker?

Op SBO De Boemerang zitten in groep 1-2 kinderen in de leeftijd van 4 tot 6 jaar. De kinderen lopen in het algemeen achter in hun ontwikkeling.

Dit lees ik verkeerd, dacht ik. Ik kon mijn ogen niet geloven, maar het staat er echt: “Wordt methodeslaaf…!”

‘Samenwerkend leren’ heeft een belangrijke plaats in Ontwikkelingsgericht Onderwijs. Het is een veelbesproken werkvorm die regelmatig op een of andere manier wordt ingezet op ontwikkelingsgerichte scholen.

Hoe kunnen we onze kinderen inspireren om meer beeldend aan het werk te gaan? Als we hulp zoeken bij experts buiten de school merken we dat er veel mogelijkheden zijn in Amsterdam.

Hoe geef je dansexpressie een plaats in een ontwikkelingsgerichte school? Iris Martin, docente dansexpressie, ziet veel mogelijkheden in de Willibrordschool te IJburg, een nieuwe ontwikkelingsgerichte basisschool met ‘theater’ in het profiel.

Luc Stevens brak in Zone 4 (2005) een lans voor wijsheid in de discussies over nieuwe onderwijsconcepten. Hij suggereert dat alle benaderingen die zich verzetten tegen een gestandaardiseerde schoolcultuur in feite één familie zijn.

Deze groep hanteert een strikte scheidslijn tussen jongens en meisjes. Onzichtbaar maar duidelijk aanwezig. Beide partijen bekijken elkaar met onverholen minachting.

Twee moeders beginnen een actie om meer witte kinderen naar de zwarte school in hun buurt te trekken. Na drie jaar is deze basisschool, de Sint Jan in Amsterdam, een goede afspiegeling van de wijk geworden.

‘Aandacht’ is wel waar het om draait; aandacht voor de leerlingen en voor kunst. Aandacht hebben voor de interesse van de leerling: leefwereld, kennisniveau, opmerkingsgave, verontwaardiging, reactie, talenten, ongeacht leeftijd en zonder vooroordelen.

Hoe kan ik aardrijkskunde binnen een thema meer betekenis geven, vraagt Peter Sneekes zich af. Hij ontwerpt een spel waarin leerlingen een eigen land krijgen dat ze zelf vorm geven. De landen vormen samen een werelddeel.

Muziek, als onderdeel van cultuureducatie, is belangrijk. Er valt veel plezier aan te beleven en met zeer beperkte middelen kunnen leerkrachten muziekactiviteiten realiseren.

De overheid wil dat scholen in 2007 hun visie op cultuureducatie ontwikkeld hebben.

Hoe breng je jonge kinderen in aanraking met kunst? De kinderen van basisschool Albronda verkennen wat kunstenaars doen en maken, wat je in een museum vindt en hoe je zelf kunst kunt maken.

Dorian de Haan is als lector aangesteld aan de Hogeschool Inholland. Haar opdracht is om praktijkgericht onderzoek te doen ten behoeve van de verdere vormgeving en theorievorming op het gebied van Ontwikkelingsgericht Onderwijs.

ISCAR (International Society for Cultural and Activity Research’) is een vereniging van onderzoekers over de hele wereld, die werken vanuit een Vygotskiaans perspectief.

Neem als jonge ouders een radicaal initiatief en je houdt onderwijsland er gemakkelijk een paar jaar mee bezig. Of liever andersom: een heel onderwijsland kan zich jaren met jou bezighouden zoals de ‘Iederwijs’ initiatiefnemers inmiddels weten.

Je bereidt een thema voor dat zich goed leent voor reken-wiskundeactiviteiten. Al bij de start blijkt dat het voorleesverhaal de kinderen op andere gedachten brengt. Wat te doen? Na een gezamenlijke oriëntatie op het nieuwe thema stel je je plannen bij.

‘Technika 10’ is een netwerk dat cursussen en activiteiten voor meiden aanbiedt op het gebied van techniek. Ada van Poelgeest gaf dit jaar een cursus fietsreparatie aan meiden van de Oostelijke Eilanden, een ontwikkelingsgerichte basisschool.

Thematische activiteiten naast wereldoriëntatie uit een methode? Het komt voor in de bovenbouw en dat is niet zo handig. Het kost niet alleen teveel tijd en energie; de thema’s en onderzoeksactiviteiten van leerlingen krijgen zo onvoldoende diepgang.

Samenwerkend leren, je opstellen naast leerlingen en hen verantwoordelijkheden toebedelen, zijn belangrijke kenmerken van het leraarschap. In ‘Dozendorp’ leren studenten met leerlingen onderwijsactiviteiten te ontwerpen én met techniek om te gaan.

Wim Wardekker richt zich op de ontwikkeling van persoonlijke identiteit als doel van onderwijs en of het uitmaakt wat voor onderwijsconcept of pedagogische identiteit de school uitgaat.

Het is weer januari. Tijd voor de Taalcito. Mijn geluk kan niet op. Ik sta nu vier jaar voor een kleutergroep en heb de toets meerdere malen afgenomen.

Ontwikkelingsgerichte scholen kunnen binnenkort gebruik maken van een ‘kwaliteitskaart’ om de manier waarop zij hun onderwijs realiseren, in kaart te brengen en hun praktijk verder te ontwikkelen.

Uit de kast gehaald.

Sommige scholen ontvangen binnenkort minder financiële middelen voor hun leerlingen. Betekent dit een korting op brede ontwikkelingsondersteuning voor gewichtsleerlingen? Of het einde van de brede school die juist optimale ontwikkelingskansen biedt.

Karin Wink is leerkracht op een onderwijskansenschool. Zij laat zien hoe doelgericht leesonderwijs voor haar kwetsbare leerlingen betekenis krijgt. NT2-, moeilijk lerende en dyslectische leerlingen werken in de bakkerswinkel aan hun taalontwikkeling.

Voor groep 3-4 van Femke Steegstra is de kauwgomballenwinkel een thema dat zich uitstekend leent voor reken-wiskundeactiviteiten.

Hoe lok ik interesse van de kinderen in mijn groep 3 uit voor de bewuste leeractiviteit? Leerkracht Sanne Mentink vindt in het thema aanknopingspunten voor spelactiviteiten die het schrijven van teksten en het rekenen betekenisvol maken.

Goede materialen zijn onontbeerlijk in de onderbouw. Maar wat zijn goede materialen? En waar vind je ze? In Basisontwikkeling gaat het om materialen die bijdragen aan de kernactiviteiten, aan brede en specifieke doelen en aan thema’s.

In april aanvaardde Bert van Oers het ambt van bijzonder hoogleraar met een oratie: ‘Carnaval in de kennisfabriek. De positie van het spel in Ontwikkelingsgericht Onderwijs’. Barbara Nellestijn geeft een persoonlijke terugblik.

Het ‘nieuwe leren’ is opeens het gesprek van de dag. Directies, schoolbesturen en leraren zweren de traditionele aanpak van kennisoverdracht en vaardigheden trainen af, politici verontrusten zich en onderwijswetenschappers maken het met de grond gelijk.