Welkom
Tijdschrift Zone bevat artikelen over thematisch spelend en onderzoekend leren met jonge kinderen. Docenten beschrijven hun ervaringen en hoe ze hier zelf vorm aan geven op school. Er worden boeken gerecenseerd die over dit onderwerp verschijnen. En er is aandacht voor recente wetenschappelijke inzichten en actualiteiten die aansluiten bij spelend en onderzoekend leren.

Bekijk hier alle interviews
Word abonnee
Bekijk hier de optiesRedactie
Neem contact op met de redactie
Naar buiten!
Lisan Hoogendonk
Ik hou van boeken, dus vind ik het heerlijk om in een boek te stappen en daar uren in rond te dwalen. Maar hoe fijn het ook is om in een boek te vertoeven, er gaat niets boven de natuur en soms moet je gewoon met je neus uit de boeken en de bossen in. Hopelijk inspireren de volgende boeken tot een bezoekje aan de na...

Garage Gust: wat een bedrijvigheid
Bea Pompert
In de kleutergroepen van basisschool De Weisterbeek in Horst gonst het van garagegeluiden. Wat is hier aan de hand? Alle leerlingen kennen Gust, de handige garagehouder uit het prentenboek Garage Gust van Leo Timmers. Gust is een echte probleemoplosser voor zijn klanten. Zo maakt hij voor neushoorn Rico een lekker z...

De Boekenladder
Bianca Oterdoom
Het werkveld van De Activiteit (Landelijk Centrum voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs) strekt zich uit over Nederland. Van Groningen tot Maastricht en zelfs Texel. Van de grote steden tot de kleine dorpjes. Maar één keer per maand treffen wij als medewerkers elkaar voor onze Activiteitendag in Alkmaar. Daar delen we...

Vorming door ongevormde materialen
Patrick Postma
Jonge kinderen hebben een intrinsieke drang om de wereld te leren kennen. Ze zijn onderzoekers, ontdekkers en kunstenaars. Waar we als volwassenen al snel geneigd zijn om te vragen wat iets wordt, zijn kinderen veelal geïnteresseerd in hoe iets werkt, voelt en acteert. In onze OGO scholen nemen we deze nieuwsgierig...

Waardengericht leiderschap
Betrokken richting geven aan de toekomst
Wouter Schenke
De koers bepalen voor de toekomst? Waar we voorheen toch vooral keken naar de directie om de visie en schoolwaarden te bepalen, ligt in deze tijd de nadruk op een inbreng van alle belanghebbenden. Dit vraagt om afstemming tussen schoolleiding en collega’s en oog voor de behoeften van ouders en leerlingen. Samen geef...

Uit welke hoek waait jouw verhaal ons tegemoet?
Hermien de Waard
Leerkracht Dionne bouwt goede spelactiviteiten op waarin leerlingen hun eigen taal en kennis kunnen inzetten om een gezamenlijk verhaal in de Nederlandse taal te spelen. Gesprekken vormen daarbij taalrijke, betekenisvolle activiteiten.

Je bent enorm pedagogisch handelend bezig op het plein
Dorian de Haan en Marga Putter
Wim van Gelder is een gepassioneerde gymleraar. Naast de activiteiten vanuit zijn adviesbedrijf is hij ook blijven lesgeven in het basisonderwijs, VO, VMBO, HBO. Wij interviewen hem over het schoolplein waar veel te leren valt.

Wie schrijft, blijft ...
Kinderen als singer-songwriters
Michel Hogenes
Muziek en taal zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Kinderen neuriën, zingen én verzinnen liedjes lang voordat ze kunnen lezen of schrijven. Toch wordt het schrijven van eigen liedteksten en muziek in het onderwijs maar weinig toegepast. Waarom zouden componeren en tekstschrijven geen vanzelfsprekend onderdeel v...

Muziek maken is een feest!
Tamara Smit en Sasja Boontjes
Op De Korenaar kiezen wij ervoor om cultuureducatie bewust, doelgericht en structureel aan te bieden, waarbij wij de vakken zovee l mogelijk integreren. Ieder jaar staat er één onderdeel centraal en dit jaar heeft het team met veel enthousiasme gewerkt aan het thema: "Tutti Musica".

Survivallen, durf jij dat aan?
Bea Pompert
In groep 7/8 van leerkracht Laurens werken de leerlingen aan het thema ‘Survivallen doen wij samen’. De leerkracht maakt verbindingen tussen elementen van burgerschapsvorming, vaktaal en betekenisvol lees- en schrijfonderwijs. Met deze verbindingen zorgt hij voor een vakoverstijgend onderwijsaanbod en ontstaat er oo...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Spel en Taal in het postkantoor
Esmee van Schaardenburg
Wanneer kinderen een nieuwe taal leren, is het essentieel om dit te doen in een rijke, betekenisvolle context, waarbij de leerkracht de taal aanbiedt en veel herhaalt. De cultuurhistorische activiteitstheorie, gebaseerd op het werk van Vygotsky, benadrukt het belang van sociaal leren en de rol van culturele hulpmidd...

Snack ik gezond?
Chris Marinus
Tijdens het thema ‘Wij leven gezond’ werken de kinderen van groep 6 van de Willibrordschool toe naar het maken van een gezonde snackmarkt.

Een curriculum voor kleuters, zo uit de grabbelton
Bert van Oers
RECENSIE van: Isa van der Plank, Kleuters en spel. Ontwikkeling en begeleiding van het jonge kind. Leuven: LannooCampus, 2024. ISBN: 978 94 014 96131. Prijs: € 29,99 (excl. verzendkosten).

Politiek neutraal lesgeven bestaat niet
Gerdien Bertram-Troost
“We verwachten van leraren dat ze werken met onderwijsmethodes die bewezen effectief zijn vanuit de wetenschap en de praktijk en verder politiek neutraal zijn. Daarnaast zetten we in op neutrale en leeftijdsadequate doelen (...), bijvoorbeeld waar het gaat om relationele en seksuele vorming.” Aldus enkele zinnen ove...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Aan de slag met tekstloze prentenboeken
Jantien Hoekman, Jannetje Blokker en Marco Moerbeek
Jantien, Jannetje en Marco zijn enthousiast aan de slag gegaan met tekstloze prentenboeken. In dit artikel lees je hun ervaringen.
_w400_h260_bgtop.jpg)
Schrijfontwikkeling stimuleren met behulp van tekstloze prentenboeken
Annemarie Regeling & Wenckje Jongstra
Op de OGO-conferentie van 20 maart 2024 gaven Annemarie Regeling en Wenckje Jongstra van het Kennis- en Innovatiecentrum van Hogeschool KPZ een workshop over de inzet van tekstloze prentenboeken binnen het schrijfonderwijs aan leerlingen uit groep 1 tot en met 4. Dit artikel is een uitwerking van deze workshop, met ...

Voor de makers
Bea Pompert
Deze Zone is weer een rijk gevulde gereedschapskist voor de makers. Immers betekenisvol onderwijs voor alle kinderen is een echt ‘maakvak’. Mooi onderwijs moet echt uit je handen komen. Je moet het doen met je hele ‘hebben en houden’ en samen.

Boeken zonder tekst
Lisan Hoogendonk
Prentenboeken zijn geweldig, het zijn schatkistjes met hun combinatie van prenten en tekst. Ik kan het iedereen aanraden om altijd prentenboeken te blijven lezen. Het aanverwante, maar misschien wat minder bekende genre van de woordeloze prentenboeken, is minstens net zo mooi, leuk, en uitdagend. Het schrikt mensen ...

Lezen, een avontuur met hoge verwachting!
Tafat Paassen
Nascholers, jonge kind specialisten en leerkrachten uit het hele land bezochten op 20 november de tiende Startblokkenconferentie, midden in de bossen van Austerlitz. Naar aanleiding van Bibi Dumon Taks openingslezing gingen we met de schrijfster en met jonge kind- en leesspecialist Hermien de Waard in gesprek over h...

Aandacht in mijn puberklas
Marieke Metske
In dit artikel laat leerkracht Marieke Metske een inkijkje zien hoe ze in haar groep 8 in gesprek gaat waarbij veiligheid en eerlijkheid een belangrijke basis vormen.

Wees oprecht nieuwsgierig
Dorian de Haan en Marga Putter
Hanna Kuijs is onderwijskundige en leerkracht voor nieuwkomers. In ons interview vertelt ze hoe ze werkt aan goede taaldenkgesprekken met leerlingen die nog beperkt Nederlands spreken.

In gesprek in de schoenenwinkel
Lotte Neering en Sasja Boontjes
In groep 1/2 A op basisschool de Zuiderzee openen de kinderen een schoenenwinkel. Daar spelen we volop in en de kinderen maken zich de rollen al helemaal eigen.

Praten met elkaar is leren
Lydia Carfora
Als leidinggevende in het onderwijs voer je dagelijks gesprekken met verschillende mensen. Het ene moment voer je een diepgaand gesprek met een collega en vervolgens staat er een jarig kind bij mij in het kantoor. Nog geen minuut later komt er een pedagogisch medewerker van de opvang langs of staat er een klusser vo...

Gesprekken voeren bij het schrijven van teksten
Patty Roos
De rijkdom van het werken met taalrondes zit ‘m in de samenhang van de taaldomeinen, de verschillende werkvormen die elkaar versterken en het feit dat iedereen op zijn eigen niveau mee kan doen en zijn ei kwijt kan.
Denken, praten, tekenen, schrijven; het zit allemaal in de taalronde. In dit artikel zoomt leerkrach...

Over intermenselijke communciatie: Wat is Polyloog?
Bert van Oers
Een belangrijk vraagstuk in het denken over menselijke ontwikkeling is hoe de connectie tussen individu en cultuur wordt gemaakt. Zeker in de Cultuurhistorische benadering van menselijke ontwikkeling (zoals in OGO), zou dit vraagstuk een glasheldere uitleg moeten krijgen. In dit artikel leg ik uit hoe intermenselij...

Hoe word ik een betere gespreksleider?
Laurens van Vliet
Kritisch kijken naar je eigen leerkrachtvaardigheden, dat is zeker geen gemakkelijke zaak. In dit artikel neemt Laurens van Vliet ons mee in zijn pogingen goede gesprekken te voeren in zijn eigen bovenbouwgroep en collega’s te ondersteunen dit ook te doen.

Meekijken naar gesprekken in de klas
Myrte Gosen en Frans Hiddink
In het Expertisecentrum Interactie in de Diverse Klas werken verschillende onderzoekers van Noordelijke kennisinstellingen (Rijksuniversiteit Groningen, Hanze Hogeschool en NHL Stenden Hogeschool) samen aan onderzoek naar het voeren van gesprekken in educatieve contexten. Iedere betrokken onderzoeker heeft een eigen...

Ons kuier saam
Levineke van der Meer
“Ouders zijn niet betrokken”, “Er komen geen spullen mee naar school als ik daarom vraag.” en “Thuis zitten de kinderen veel te veel op de tablet of telefoon!”
Is dat zo? Vraag ik me af als ik dat hoor. En ook: Hoe weet je dit? De verhalen van het project ‘Thuis in school' schieten gelijk door mijn hoofd als dit on...

Gesprekken als basis van het onderwijs
Marjolein Dobber
In dit themanummer gaat het over gesprekken voeren. En dat is niet voor niets, want gesprekken zijn essentieel in het onderwijs, zoals in het hele leven. Door gesprekken te voeren kunnen we elkaar en de wereld beter begrijpen, leren we elkaars perspectief kennen en krijgen we inzicht in de gevoelens van anderen. In ...
_w400_h260_bgtop.jpg)
Thematisch onderwijs op Tienerschool Wolvega
Sanne Mennink & Iris Miedema
In september 2023 is de Tienerschool geopend door de burgemeester van Wolvega. De tieners hebben deze dag helemaal zelf georganiseerd. Ze hebben alle activiteiten geregeld, de uitnodigingen gemaakt en verstuurd, taken verdeeld en hadden tijdens de opening zelf de leiding. Iedere tiener had hierdoor een rol en de gro...

Boeken als startpunt voor mooie gesprekken
Lisan Hoogendonk
Goede gesprekken voeren is een kunst, Het is van belang om dit in de klas veel te doen. Veel kinderen kunnen vragen stellen en ook niemand dóórvragen, want met een simpel "daarom" laten ze je niet wegkomen. Onderstaande boeken kunnen fungeren als antwoord op vragen, of juist als startpunt voor mooie gesprekken.
...

Wereldnieuws de klas in
Romy Slangen
In dit artikel maakt leerkracht Romy Slangen duidelijk hoe zij met alle leerlingen van haar groep 8 dichter op het nieuws komt. Zij organiseert hiervoor actuakringen en een actualiteitswand. De groep verkent het nieuws en de leerkracht verbindt haar leesdoelen en brede bedoelingen, zoals omgaan met argumenten en con...
Vormgeven van OGO-kwaliteit op Kindcentrum de Platijn
Laura van der Steen
In dit artikel neemt Laura van der Steen je mee in haar rol als specialist OGO in de onderbouw op Kindcentrum Platijn. Ze stimuleert en ondersteunt collega’s in het versterken van de OGO- kwaliteit en daarnaast spart ze met het Management Team over de kwaliteitsverbetering van OGO en het waarborgen hiervan op KC Pla...

Betekenisvol OGO van twee afzwaaiers
Dorian de Haan en Marga Putter
Gerlanda van de Vendel heeft afscheid genomen in het schooljaar 2023-2024 en Marjolein ten Cate gaat haar laatste schooljaar in. Wat zijn hun ervaringen in hun lange OGO-loopbaan?

Een Suikerbietensage in Zeeland
Janne van Gilst
Een hele school gaat creatief aan de slag met suikerbieten. In het najaar van 2023 is het interdisciplinaire project ‘Een Suikerbietensage’ van start gegaan op een basisschool in Zeeland. Het project combineert fotografie, anthotypie (oud fotografisch proces met plantensappen), landbouw, geschiedenis, archieven, soc...

In Memoriam: Hanneke Verkleij
Een beeld van een vrouw!
Bea Pompert
“Er is niets mooiers dan Ontwikkelingsgericht Onderwijs!